طرح شهر دانش
طرح ساماندهی و توسعه پردیس مرکزی دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در شهریور سال ۱۳۸۶، با مطالعه و بررسی گستردهای در کلیه زمینههای تخصصی شامل مسائل شهری، جمعیتی، برنامهریزی، کالبدی ساختمانها، طبقهبندی تاریخی، محوطهسازی، زیستمحیطی، تاسیسات زیربنایی، سیویل، ترافیکی، اقتصادی، مرمتی و توسعه پایدار آغاز شد و طرح پیشنهادی در خرداد ۱۳۸۸ به تصویب رؤسای هر دو دانشگاه رسید. در ادامه با توجه به اسناد بالادستی، سیاستهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه تولید علم و فناوری و تعامل دانشگاه و جامعه در سال ۱۳۹۴ طرح مورد بازنگری قرار گرفت. در این طرح فرصتهای توسعه، از طریق امکانسنجی اقتصادی به صورت متعادل برای فضاهای کالبدی طرح پیشنهاد شدهاند. این اقدام به همراه مجموعه اقدامات اجرایی بعدی آن، موجبات توسعه فضاهای آموزشی، پژوهشی، خدماتی، پشتیبانی، رفاهی و فضاهای تعامل با شهر را در قالب پارکهای علم و فنآوری و شرکتهای دانشبنیان در راستای ایجاد دانشگاه کارآفرین فراهم خواهد نمود.
این محدوده، در کمیسیون ماده ۵ در سال ۱۳۷۶ به عنوان محدوده توسعه دو دانشگاه معین و هرگونه ساختوساز غیر از فضاهای مرتبط با دانشگاه در آن ممنوع گردید و دنبال این مصوبه، ضرورت طرح ساماندهی دانشگاههای تهران و علوم پزشکی تهران در پردیس، در سال ۱۳۸۳ هجری شمسی به تأیید هیأت دولت و ریاستجمهوری وقت رسید. طرح محدوده پردیس مرکزی که در وضع موجود دارای مساحتی بالغ بر ۲۱ هکتار بوده، براساس مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی در سال ۱۳۸۴، به حدود ۵۲ هکتار درون محدودهای منتهی به بلوار کشاورز در شمال، خیابان وصال در شرق، خیابان کارگر در غرب و خیابان انقلاب در جنوب افزایش یافت که مبانی و بودجهبندی طرح در ابتدای کار بر پایه تأمین مالی از سوی دستگاههای مرجع و با استفاده از وام خارجی پیشبینی شده بود. این محدوده، در سال ۱۳۹۴ نیز مورد تأیید مجدد شورایعالی معماری و شهرسازی قرار گرفت. رویکرد فوق متوجه ماهیت وجودی این دو دانشگاه در شهر تهران و ارزشهایی است که متقابلاً برای آن ایجاد نموده و مینماید. دانشگاهی که در سالهای اولیه تأسیس در محدوده توسعه شهر و در اراضی خالی شمال تهران قدیم استقرار یافته بود اما در سالهای بعد انواع کاربریهای ویژه شهری به واسطه وجود دانشگاه در اطراف آن پدید آمدند.
با تخصیص اعتبار اولیه، اراضی محدوده طرح توسعه تا سال ۱۳۸۸ با روندی مناسب به میزان بیش از ۶۰% تملک گردیدند و پس از آن به دلیل عدم تأمین اعتبار مجدد منابع مالی این روند متوقف گردید. در شرایط کنونی با توجه به سپری شدن مدت طولانی از زمان تصویب طرح و عدم امکان تملک جدید و شروع روند اجرایی طرح که باعث بروز مشکلات متعدد در محدوده توسعه در وضعیت کنونی گردیده، نیاز فراوانی به تکمیل روند تملک اراضی مورد بحث و اقدام اساسی برای شروع عملیات اجرایی وجود دارد.
نگاه دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران به موضوع توسعه فضاهای آموزشی، پژوهشی و فناوری نگاهی توأم با همکاری متقابل میان شهر و دانشگاه در راستای ایجاد دانشگاهی کارآفرین، سبز و هوشمند است و بر این پایه در طرح توسعه زمینههای همکاری و مشارکت بوجود آمده و ارزش وجودی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران و امکاناتی که در طول زمان ایجاد شده، در قویترین حوزه شهر تهران بعنوان عامل اصلی توسعه بکار خواهد رفت. با توجه به این امر، انتظار میرود که مسئولین نیز متقابلاً برای هموار نمودن مسیر شکوفایی دو دانشگاه، همکاریهای شایستهای به عمل آورند، چرا که ایجاد نشانهای شهری و غیرساختمانی، با رویکردی پایدار با حوزه نفوذ گسترده در شهر تهران، میتواند بزرگترین هدیه به مردم شهر تهران باشد.